၁၉၇၇ ခုႏွစ္ႏိုဝင္ဘာလ(၂၂)တြင္
မိတီၳလာၿမိဳ႕မွာ အဖဦးေက်ာ္အုန္း အမိေဒၚခင္သန္းတို႔မွဖြားၿမင္သည္။ ၁၉၈၃ခုႏွစ္မိတၳီလာၿမိဳ႕ အ၊မ၊က(၁၆) တြင္မူလတန္းပညာကို စတင္ သင္ၾကားသည္။သူငယ္တန္း၊ဒုတိယတန္း ႏွင္႔ စတုတၳတန္းအတန္းပိုင္ ဆရာမျဖစ္ေသာေဒၚစန္းစန္းေဝမွာ ကန္႔ကူလက္လွည္႔ဆရာမျဖစ္သည္။ေက်ာင္းအုပ္ၾကီး မွာ ဦးရာျမင့္ ျဖစ္သည္။
၁၉၉၈ခုႏွစ္မွ စတင္ကာ မိတၳီလာၿမိဳ႕အ၊ထ၊က(၄)တြင္အလယ္တန္းပညာကိုသင္ၾကားသည္။ေက်ာင္းစတက္ၿပီးမၾကာမွီ ေက်ာင္းမ်ားရက္ အကန္႔အသတ္မရွိပိတ္သည္ဆိုေသာေၾကာင္႔အလြန္ေပ်ာ္ရႊင္ခဲ႔ဖူးသည္။
၁၉၉၁ခုႏွစ္၈လပိုင္း၆ရက္ေန႔ထုတ္ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာတြင္ ဇန္(ထီလာ)ဆိုေသာအမည္ျဖင္႔ ဟာသတိုေလးတစ္ခုေဖာ္ျပခံရသည္။၈တန္းစာေမးပြဲအားအစိုးရစစ္မွ ေက်ာင္းစစ္သို႔ေျပာင္းေသာေၾကာင္႔စိတ္ညစ္ခဲ႔ရသည္။မိတၳီလာ ၿမိဳ႕ေတာ္ခမ္းမတြင္ဦးေအာင္သင္း၊ ႏုႏုရည္(အင္းဝ)၊ေမာင္စိန္းဝင္း(ပုတီကုန္း)တို႔၏ စာေပေဟာေျပာပြဲကို ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္နားေထာင္ရသည္။
၁၉၉၁ခုႏွစ္၈လပိုင္း၆ရက္ေန႔ထုတ္ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာတြင္ ဇန္(ထီလာ)ဆိုေသာအမည္ျဖင္႔ ဟာသတိုေလးတစ္ခုေဖာ္ျပခံရသည္။၈တန္းစာေမးပြဲအားအစိုးရစစ္မွ ေက်ာင္းစစ္သို႔ေျပာင္းေသာေၾကာင္႔စိတ္ညစ္ခဲ႔ရသည္။မိတၳီလာ ၿမိဳ႕ေတာ္ခမ္းမတြင္ဦးေအာင္သင္း၊ ႏုႏုရည္(အင္းဝ)၊ေမာင္စိန္းဝင္း(ပုတီကုန္း)တို႔၏ စာေပေဟာေျပာပြဲကို ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္နားေထာင္ရသည္။
၁၉၉၃တြင္မိတၳီလာၿမိဳ႕အ၊ထ၊က(၁)သို႔ ေျပာင္းေရြ႕ပညာသင္ၾကားသည္။ပထမဦးဆံုးေက်ာင္းတက္ေသာေန႕တြင္စုေဝးခန္းမထဲတြင္ေတြ႕ရေသာ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးအဆက္ဆက္ႏွင္႔ထူးခၽြန္ေသာေက်ာင္းသားမ်ား ကို အားက်မိသည္။ အ၊ထ၊က(၁)စာၾကည့္တိုက္ကို ဘယ္ေတာ့မွ ေမ့နိုင္ေတာ့မည္မဟုတ္ပါ။ ၉တန္းတစ္ႏွစ္လံုးစာေတြ သိမ္းၾကံဳးဖတ္မိသည္။ (၁၀)တန္းတြင္ ျမန္မာစာဆရာဦးေအးေငြ၏ အသင္အျပကို စြဲလမ္းႏွစ္သက္မိသည္။ဆရာဦးေအးေငြသည္အငံု(ထီလာ)ဟူေသာ ကေလာင္ျဖင္႔ ကဗ်ာမ်ားေရးကာ အမ်ဳိးသားစာေပဆုပင္ရရိွခဲ့ဖူးသည္။ ဆရာ့ကဗ်ာထဲမွ
"လိႈင္းပုတ္တိုင္းသာကမ္းပါးၿပိဳမူဘယ္မွာေျမၾကီးက်န္မည္နည္း"
ဟူေသာအပိုဒ္မွာလူသိမ်ားေက်ာ္ျကားလွသည္။(၁၀)တန္း စာေမးပြဲ မေျဖခင္ဆရာသည္နဂါးလည္အ၊ထ၊ကသို႔ ေျပာင္းေရြ႕တာဝန္ ထမ္းဆာင္ရသည္။ ဆရာ့အေၾကာင္းကို၁၉၉၆ခုႏွစ္(၁)ထုတ္ မဂၤလာေမာင္မယ္၌ခ်ီးက်ဳးေရးသားဖူးသည္။ ၁၉၉၅ခုႏွစ္(၁၀)တန္းစာေမးပြဲကို၄င္းအ၊ထ၊က(၁)မွခုံနံပါတ္(၅၂၂)ျဖင္႔ေျဖဆို ေအာင္ျမင္သည္။
(၁၀)တန္းႏွစ္တြင္“ေမာ္ဒန္ကဗ်ာ”ဟူေသာ အမည္ျဖင္႔ ကဗ်ာစာအုပ္ ထုတ္ေဝၿပီးေနာက္ အားလပ္ရက္တြင္ ခရိုင္ျပန္ဆက္စာၾကည္႔တိုက္သို႔ သြားကာစာေတြဖတ္ျဖစ္ခဲ့သည္။ခ်ီေကြဗားရား၊ နစ္ဆင္၊ဟင္နရီကစ္ဆင္းဂ်ား၊ ဦးသန္႔၊သမၼတအာဆတ္ စေသာနိုင္ငံေရးစာေပမ်ား၊ေဇာ္ေဇာ္ေအာင္၏ ေမာ္ဒန္စာေပသေဘာတရားစာအုပ္မ်ား၊ေမာင္စြမ္းရည္၊ႏြယ္သစ္၊ ေမာင္ခင္မင္(ဓႏုျဖဴ)၊ျမဇင္စေသာ စာေရးဆရာမ်ား၏ ျမန္မာစာေပႏွင့္ႏြယ္ေသာစာအုပ္မ်ား ပြင္႔၊ငါတို႕ေခတ္ႏွင္႔အျပိဳင္၊ ငမဲကၽြန္၊အာကာကို လႊာပံုျပဳပါလို႕၊ မိုးၾကယ္မို႕လားႏွင့္အျခားဝတၳဳတိုမ်ား၊ ျမန္မာျပည္သား၊ေသေသာ္မွတည္႔ေၾသာ္ေကာင္း၏စေသာလံုးခ်င္းဝတၳဳမ်ား၊ျမဝတီ၊ ေငြတာရီ၊ ျမက္ခင္းသစ္၊ရုပ္ရွင္ေတးကဗ်ာ၊မေဟသီစေသာ မဂၢဇင္းမ်ားဖတ္ရႈခဲ႔ရတာကို မွတ္မိေနမိသည္။
၁၉၉၆ ႏိုဝင္ဘာလ၁၈ရက္ေန႕တြင္ ေရဆင္းစိုက္ပ်ဳိးေရးတကၠသိုလ္သို႕ စတင္ေရာက္ရွိသည္။ အခန္းေဖာ္ယူလာေပးေသာ“လမ္းဆံု”ကဗ်ာကိုအဂၤလိပ္လိုျပန္ဆိုရာမွ မင္းစစ္အိမ္၊သုသစ္တို႔ ႏွင့္ ရင္းႏွီးရသည္။ အတန္းၾကီး ေက်ာင္းသားမ်ားျဖစ္ေသာ နီဝင္းခ်ဳိ၊ ၊ စိုင္းလံုခမ္း၊အၾကင္နာ(က်ဳိက္ထို)တို႕ႏွင့္ရင္းႏွီးကာ“သြန္းလက္”စာေစာင္၌္“ခ်စ္သူ႕သစ္ပင္” စာညြန္႕တစ္ပုဒ္ကို "ေမာင္ေနျပာ" ကေလာင္ျဖင့္ဝင္ေရးရာမွ ေမာင္ေနျပာ အမည္ ျဖစ္လာသည္။
ထို႕ေနာက္တြင္စာအုပ္ေပါင္း(၁၈)အုပ္တိတိ ထုတ္ေဝခဲ့သည္။ပထမႏွစ္မွေနာက္ဆံုးႏွစ္ထိ “ပန္းေလွ”နံရံကပ္စာေစာင္ စီစဥ္ကာ စာအုပ္အျဖင့္လည္းထုတ္ေဝခဲ႔သည္။
The Light of Englishႏွင့္English for All တို႔တြင္ဘာသာျပန္ကဗ်ာ၊ေဆာင္းပါးမ်ားေဖာ္ျပခံရသည္။ စတုထၱႏွစ္တြင္တကၠသိုလ္စာေပအႏုပညာအသင္း အတြင္းေရးမႈးအျဖစ္တာဝန္ေပးအပ္ခံခဲ့ရသည္။ ႏွစ္လည္မဂၢဇင္းျဖစ္ေျမာက္ေရးေကာ္မတီ တြဲဖက္အတြင္းေရးမႈးအျဖစ္လည္း ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ တကၠသိုလ္တက္ေနစဥ္အတြင္း ပ်ဥ္းမနား၊တပ္ကုန္းၿမိဳ႕မ်ားမွစာေရးဆရာမ်ားႏွင္႔ ေဆြးေႏြးရင္းႏွီးခြင္႔ရခဲ့သည္။ ထိုစာေပ ေဟာေျပာပြဲမ်ားသို႔ သြားေရာက္ကာ ဂ်ဴး၊မင္းခိုက္စုီးစံ၊သုေမာင္၊ၾကည္စိုးထြန္း၊ေဆြဇင္ထိုက္၊ကာတြန္းကံခၽြန္၊ေနဝင္းျမင္႔၊ ေမာင္ရင့္မာ (ေက်ာင္းကုန္း)တို႔ေဟာေျပာခ်က္မ်ားကိုနားေထာင္ခြင့္ရခဲ့သည္။တကၠသိုလ္တြင္ေဒါက္တာေက်ာ္စိန္၊ ကိုတာ၊တာရာမင္းေဝတို႕၏ ေဟာေျပာပြဲက်င္းပနိုင္ခဲ့သည္။၂၀၀၂ခုႏွစ္တြင္ေက်ာင္းၿပီးသည္။
၂၀၀၃ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီ ၃ ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာစိုက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္း၊ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း ဟိုပံုးၿမိဳ႕နယ္မန္ေနဂ်ာရုံးတြင္ဒုလ/ထႀကီးၾကပ္ေရးမႈး ျဖင့္အစိုးရဝန္ထမ္းဘဝကိုစတင္သည္။ခြန္ေဇာ္(ဟိုပံုး)ႏွင့္ေတြ႔ဆံုခြင့္ရသည္။
၂၀၀၄ခုုႏွစ္တြင္ရာထူးဝန္ စာေမးပြဲေအာင္ျမင္ကာ ဒီဇင္ဘာ ၁၅ တြင္ျမန္မာ႔စိုက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းမွေျပာင္းေရြ႕သည္။ခင္ေဇာ္ျမင္႔၊ထြဏ္းေသြးအိမ္စေသာ မႏၱေလးသား ကဗ်ာဆရာမ်ားႏွင့္ေတြ႔ဆံုခြင္႔ရသည္။
၂၀၀၄ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၁၆ ရက္ေန႕တြင္ အမွတ္(၁)စက္မႈဝန္ႀကီးဌာနသို႕ လက္ေထာက္မန္ေနဂ်ာ ရာထူးျဖင္႔ စတင္တာဝန္ ထမ္းေဆာင္သည္။ေအာင္လံေရြပန္းေတာေလးဝါစိုက္ခင္းသို႔ ၂၀၀၄ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီ ၉ ရက္ေန႕တြင္ စတင္ေရာက္ရွိသည္။ ညီမႈးအိမ္ (ေအာင္လံ)၊လိုင္ကုႏၷ၊ကိုဖုန္း၊ေမာင္ၾကည္သြင္စေသာ ေအာင္လံၿမိဳ႕ခံစာေရးဆရာမ်ား၊မိုး(သရက္)။ပိုင္စိုးဦး(သရက္)စေသာသရက္ၿမိဳ႕ခံစာေရးဆရာမ်ားႏွင္႔ ေတြ႕ဆံုခြင္႔ရသည္။
၂၀၀၅ခုႏွစ္တြင္ ၄င္းတို႕ႏွင့္အတူ “မိုင္တိုင္ အမွတ္ ၂၂၃”ကဗ်ာစာအုပ္ကို ထုတ္ေဝသည္။အႏုပညာအရမေအာင္ျမင္ေသာ္လည္း စာေပမွတ္တိုင္တစ္ခု တင္က်န္ရစ္သည္။
၂၀၀၇ခုႏွစ္ၾသဂုတ္၁ရက္ေန႔တြင္ ေရႊေတာင္အဆင့္ျမင့္ခ်ည္ထည္ႏွင့္အေခ်ာကိုင္စက္ရုံသို ့ေျပာင္းေရႊ႕တာဝန္ထမ္းေဆာင္ ရသည္။မႈးဆက္ပိုင္(ေရႊေတာင္)၊ေအာင္ထိုက္၊ ကိုေဆြ၊တိုးေႏွာင္မိုး၊ေဇာ္ေရးထင္၊မ်ဳိးျငိမ္းေဇာ္ စေသာျပည္ၿမိဳ႕ခံစာေရးဆရာမ်ားႏွင့္ ခင္မင္ခြင္႔ရရွိခဲ႔သည္။ခ်စ္ဦးညိဳ၊ေက်ာ္သက္ခိုင္(ေဆးတကၠသိုလ္)၊ေမာင္လွမ်ဳိး(ျခင္းေခ်ာင္းၿခံ)၊ယဥ္မင္းဦး(ေဆးတကၠသိုလ္)၊ေမာင္သာခ်ဳိ၊၊လယ္တြင္းသားေစာခ်စ္တို႕၏ စာေပေဟာေျပာပြဲမ်ား နားေထာင္ခြင့္ရ သည္။
၂၀၁၀ခုႏွစ္ဇူလိုင္၂၁ရက္ေန႕တြင္ခ်ည္မ်င္ႏွင့္အထည္စက္ရုံ(ပြင့္ျဖဴ)သို႔ ေျပာင္းေရြ႕ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ရသည္။ဦးသုမဂၤလ၊ ရုိးကိုေလးခၚျမင့္လြင္ဦး(ပြင့္ျဖဴ)၊ေဌးၾကည္(စလင္း)၊စလင္းၿမိဳ႕တြင္ သန္းထြဏ္းဦး၊ေတာင္တြင္းႀကီးၿမိဳ႕တြင္ေဆးခါး၊ေနပန္ဦး၊ရာမ်ဳိး၊ အိမ့္ဒီဝဏ္တို႕ႏွင့္ေတြ႕ဆံုခြင့္ရသည္။လယ္ကိုင္းတြင္ေအာ္ပီက်ယ္၊သန္းျမင္႔ေအာင္တို႔၏ေဟာေျပာပြဲ နားေထာင္ ခြင့္ရသည္။
၂၀၁၂ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီ ၂၁ ရက္ေန႕တြင္ အစိုးရအရာရွိဘဝကိုမႏွစ္ၿမိဳ႕ေသာေၾကာင္႔ စြန္႔လြတ္ခဲ႔သည္။
ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားတြင္ ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ရင္း ျပည္သူဘဝတိုးတက္ေစေရးေဆာင္ရြက္ရန္၊ မိမိဝါသနာပါေသာစာဖတ္ျခင္း၊စာေရးျခင္း၊စာသင္ျခင္းမ်ားကိုတေစာက္မတ္မတ္ေဆာင္ရြက္ရန္ ရည္ရြယ္ခဲ႔သည္။အရာထမ္းဘဝကိုစြန္႔လြတ္ၿပီးေနာက္နိုင္ငံေရးပါတီမ်ားတြင္ ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားၿပီး၊သတင္းေရးသားခဲ႔သည္။တကၠသိုလ္ဝင္တန္းႏွင့္အေျခခံ ပညာေက်ာင္းသား/သူမ်ားကို Private Tutor အေနျဖင္႔သင္ၾကားခဲ့သည္။ ကြန္ျပဴတာသင္တန္းမ်ားသင္ၾကားခဲ့သည္။
၂၀၁၂စက္တင္ဘာ ၁ ရက္ေန႔မွ စတင္ကာ ဧရာဝတီတိုင္း၊ရခိုင္ျပည္နယ္တို႕တြင္NGOs ဝန္ထမ္းအျဖစ္၀င္ေရာက္ လုပ္ကိုင္သည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ က်ေရာက္ေသာ ေရဆင္းစိုက္ပ်ဳိးေရ႔းတကၠသိုလ္ ဧ။္ ႏွစ္ (၉၀) ျပည့္ နဝရတ္ ရတု အတြက္ "အျဖဴေရာင္စိမ္း "ကဗ်ာစုစည္းမႈ ထုတ္ေဝခဲ့သည္။ ကဗ်ာေရးသူ (၂၅) ေယာက္ ကဗ်ာ အပုဒ္ (၄၀) ပါဝင္သည္။